گروه الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی؛ حجت‎‌الاسلام علی كشوری، محمد مهدی تهرانی: گفت‌وگو با وحید جلیلی خواه‏نا‏خواه به مصاحبه‏ای چالشی و پر از فراز و نشیب تبدیل شد. جلیلی مهمان چهارمین نشست تبیین نقشه الگوی پیشرفت اسلامی بود؛ نشستی که اگر چه در آن انتخابات محوریت داشت اما بحث بنیادین در ساحت نگاه تمدنی را در پی داشت. ضدیت توسعه و پیشرفت، محور چالشی بخش نخست گفت‌وگو با جلیلی بود و مسئله انتخابات، محور بخش دوم گفت‌وگو.

جلیلی معتقد است كه نباید برای تبیین الگوی پیشرفت اسلامی همه مواد غرب و توسعه را نفی کرد و فاسد دانست. او می‏گوید چه غرب و چه روشنفکران داخلی اساساً به مبادی و مبانی خود در عمل پای‌بند نیستند و نگریستن به آنها به منزله یک کل یکپارچه و بی‏نقص در حکم امتیاز دادن به آنهاست. وحید جلیلی معتقد است ادبیات انقلاب در مقابل تجدد و تحجر تعریف می‏شود و این هر دو را باید هم‌زمان با هم برای رسیدن به الگو لحاظ کرد.

جلیلی می‏گوید انتخابات برای ما فقط طریقیت ندارد؛ بلکه موضوعیت هم دارد. او می‏گوید انتخابات یک فرصت است برای رشد و حرکت. او معتقد است نباید بگذاریم برخی برای رسیدن به منافع سیاسی خود حزب‏اللهی‏ها را از نتیجه انتخابات مجلس بترسانند و ناگزیر از پذیرفتن لیست خود کنند. او توضیح می‏دهد که برخی می‏گویند: «با اینكه می‌دانید ما صلاحیت بالایی نداریم و اصلح نیستیم، بیایید به ما رأی بدهید كه براندازها رأی نیاورند.» و ادامه می‏دهد: «من می‌گویم تو خودت برانداز هستی. كسی هستی كه داری سلسله مراتب نظام جمهوری اسلامی را جوری می‌چینی كه اصلح در آن حذف بشود.»

او می‏گوید منفعت برخی در لولو ساختن برای موجه کردن برخی مصلحت‏های دروغین است و سیستم‏های لولومحور سیستم‏های عوام‏فریبی هستند. او اسم این سیستم‏ها را سیستم "هلو لولو" می‏گذارد!

وحید جلیلی فارغ التحصیل رشته معارف اسلامی و اقتصاد در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه امام صادق(ع) است. او در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی فعال است و در سابقه فعالیت‏های فرهنگی خود سردبیری ماهنامه نیستان، روزنامه ابرار، ماهنامه سوره و نشریه راه را دارد. بخش اجمالی گفت‌وگوی خواندنی رجانیوز با وحید جلیلی در ادامه می‏آید و متن کامل آن از سه پیوند زیر قابل دسترسی است:

در برابر دو خطر تجدد و تحجر قرار داریم/ نباید از غربی‏ها و روشنفکران گلادیاتور بسازیم

وقتی ما می‌گوییم مردم‌سالاری چه تفاوتی با دموكراسی غربی دارد؟

امروز می‌گویند صالح مقبول، فردا می‌گویند از ترس افسد به فاسد مقبول رأی بده

وحید جلیلی در این نشست گفت: امام به همان اندازه كه در مرزبندی با به اصطلاح مفاهیم غربی حساسیت دارد و با تجدد مرزبندی می‏کند، به همان اندازه هم با تحجر مرزبندی دارد و اگر ما می‌خواهیم به سمت یك الگو برویم، باید توجه داشته باشیم كه الگوی امام با نقد هم‎زمان تحجر و تجدد پیش می‌رود و اگر ما صرفاً بخواهیم به یك كفه این ترازو بیشتر توجه كنیم، به نظر من از رویكرد امام دور شده‌ایم.

وی افزود: اگر قرار است ذیل گفتمان امام و انقلاب اسلامی حرف بزنیم، دشمن‌شناسی ما باید كامل باشد. امام می‌فرمایند: «خون دلی كه پدر پیرتان از متحجرین خورده است، از هیچ‌كس دیگری نخورده است.»

وحید جلیلی با اشاره به عدم پایبندی غرب و متأثران از غرب به مبانی خود ادامه داد: حرف من این است كه ما داریم امتیازهایی به اینها می‌دهیم. یعنی این را مفروض می‌گیریم كه بله شما بالاخره یك اصولی دارید و به آن اصول وفادارید. من می‌گویم اصلاً در مورد اینها چنین چیزی صحت ندارد، یعنی اینها حتی پای‌بند به لیبرالیسم هم نیستند، برای همین است كه می‌بینید طرف تا دیروز آخرِ سوسیالیسم بوده، امروز آخرِ لیبرالیسم است. سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی یك روز سرپنجه نگاه كمونیستی و سوسیالیستی در ایران بوده، امروز شده سرپنجه نگاه لیبرالیستی و امپریالیستی و... به نظرم خیلی اشتباه است كه ما به اینها بگوییم شما دارید با مبنا عمل می‌كنید. اول باید این را رسوا كرد، چون اگر این را پذیرفتید، اگر كسی قرار باشد بر اساس اصول عمل كند، یك‌مقدار قدرت مانورش كم می‌شود و بعضی جاها مجبور است برای اینكه به بعضی از اصولش وفادار بماند، از بعضی از منافع خود بگذرد.

جلیلی به مواضع مقام معظم رهبری در مورد غرب و مدرنیته اشاره کرد و گفت: خود ایشان در دیدار اساتید بسیجی و در توصیف چمران به عنوان نمونه انسان تربیت شده انقلاب اسلامی می فرمایند: «در وجود یك چنین آدمى، دیگر تضاد بین سنت و مدرنیته حرف مفت است؛ تضاد بین ایمان و علم خنده‌آور است. این تضادهاى قلابى و تضادهاى دروغین -كه به عنوان نظریه مطرح می‎شود و عده‌اى براى اینكه امتداد عملى آن برای‎شان مهم است، دنبال می‎كنند- اینها دیگر در وجود یك چنین آدمى بى‌معنا است. هم علم هست، هم ایمان؛ هم سنت هست، هم تجدد؛ هم نظر هست، هم عمل؛ هم عشق هست، هم عقل" باید مراقب باشیم که حزب الله را گرفتار تضادهای قلابی و دروغین نکنیم که به قول آقا حرف مفت است.

وی توضیح داد که از نظر او، الگوی پیشرفت اسلامی و توسعه با هم تفاوت‏هایی را دارا هستند، اما این تفاوت‏ها از شكل شروع نمی‌شود. جلیلی در این خصوص گفت: اگر ما از ابتدا تعریف دقیقی از شکل نداشته باشیم، آن موقع ممكن است كلاه دیگری سرمان برود، چون یك عده می‌گویند این شكل را برداریم، آن شكل را بگذاریم. این شكل اصلاً دموكراتیك نیست، این شكل اصلاً تجددی و مدرن و... نیست. صرف اینكه این شكل، شكل او نیست، ما فكر می‌كنیم کارآمد نیست. ما می‌گوییم بیاییم راجع به ماهیت مشاركت صحبت كنیم تا بعد معلوم شود كه چه تفاوت‌هایی وجود دارند.

وی دموکراسی را متشکل از ثابت‌ها و متغیرهایی دانست و توضیح داد که شکل، اغلب ثابت است اما متغیرهای ارزشی و فکری جامعه می‏تواند تعیین کننده نتیجه دموکراسی باشد. جلیلی گفت: هر نظام یك جمهوریتی را برای خودش تعریف می‌كند. جمهوریت اصلاً این‌ جور تعریف می‌شود كه یك ثابت‌هایی دارد و یك متغیرهایی. رأی در چهارچوب این متغیرها تعریف می‌شود. در جامعه غربی، مبانی ثابت‌های‎شان می‌شود لیبرالیسم و آزادی، در جامعه اسلامی می‌شود اسلام.

جلیلی جریان انقلابی را پای‎بندترین جریان به جمهوریت قلمداد کرد و جمهوریت را در نظام اسلامی واجد موضوعیت و اهمیت دانست. وی گفت: می‌گویند نیایید از انتخابات و از جمهوریت دفاع كنید، چون یك مرتبه می‌بینید آقای خاتمی رأی می‌آورد. پاسخ من این است كه اولاً ما تا به‌حال خواستار ابطال هیچ انتخاباتی نشده‌ایم و به این اصل گردن گذاشته‌ایم، چرا پس هم چوب و هم پیاز را بخوریم؟ اتفاقاً وقتی به مردم رجوع می‌كنیم، چه موقع حزب‌اللهی‌‌ها رأی نیاوردند؟ دو اتفاق می‌افتد كه یكی‌اش این است كه آدم درستی مقابل او نگذاشته‌ایم. طرف می‌گوید وقتی من خاتمی و ناطق را مقایسه می‌كنم، چرا باید به ناطق رأی بدهم؟ خود ما وقتی به ناطق رأی دادیم، یادم هست می‌گفتیم با دلی پر از خون به آقای ناطق رأی می‌دهیم.

وی با یادآوری لیست‏های انتخاباتی گفت: فقط می‌گویند آقا! این لیست را بگیر و برو رأی بده. اصلاً خودت دنبال تحلیل نباش! خودت به دنبال فكر كردن نباش! خودت دنبال تطبیق نباش! ما یك تیم داریم كه در اتاق‌های دربسته می‌نشینند و تو به همین‌ها اعتماد كن! حتی اگر در این لیست آدم‌هایی را گذاشته باشیم كه تو دیده باشی 180 درجه خلاف این حرف‌هایی را كه ما می‌زنیم، عمل كرده باشند، باز اعتماد كن!

وی توجه به جمهوریت را موجب رشد مردم در نظام اسلامی دانست و روند شکل‏گیری لیست‏های انتخاباتی را در ایجاد اطمینان به لیست صادر شده موثر قلمداد کرد. جلیلی گفت: باید ببینیم آن لیست چگونه شكل می‌گیرد، بعد تصمیم می‌گیریم.

جلیلی تصریح کرد انتخابات برای بچه حزب‏اللهی‏ها موضوعیت دارد و نه صرفا طریقیت. وی گفت: برای قبائل سیاسی، انتخابات فقط طریقیت دارد و فقط ما را باید برساند به مجلس یا به شوراها یا به ریاست جمهوری، اما برای بچه حزب‌اللهی‌ها‌ این‌طور نیست، بلكه می‌گویند انتخابات برای ما فرصت بسیار خوبی است كه كشور روی موضوع خاصی متمركز شده، اذهان آماده‌تر و گوش‌ها شنواتر است و می‌شود كلی حرف زد.

وی انتخابات را موجب رشد فرهنگ سیاسی جامعه دانست و گفت: اگر ما مجلس را بشناسیم و بدانیم با یك قیام و قعود، صدها میلیارد را جا به جا می‌کنند، دیگر کافی نمی دانیم که بگوید من موافق جریان سیاسی فلان و مخالف جریان سیاسی بهمان هستم، بلکه می‌گوییم شما عجالتاً به این ده تا سئوال من جواب بده. راجع به اینها چه می‌دانی؟

جلیلی با یادآوری اهمیت کارنامه‏خوانی در انتخابات افزود: موقعی می‌شود كارنامه داد كه شاخص‌ها مشخص باشند. كارنامه‌خوانی لوازمی دارد. یكی این است كه شما اول شاخص‌ها را معلوم كرده باشید، ثانیاً شفافیت وجود داشته باشد. من همیشه گفته‌ام كه ادعاهای كاندیدا‌ها باید فعل گذشته داشته باشد. نمره ادعای "من فلان كار را خواهم كرد" بدون نگاه به گذشته صفر است. طرف باید بگوید من این كار را كردم. من فلان جا بودم و منشأ این اتفاق شدم.

وی با اشاره به آنچه سیستم "هلو لولو" می‏نامید، گفت: چه اصلاح‌طلب‌ها را لولو كردند، چه مشایی را لولو كردند، چه هاشمی را لولو كردند، هر كسی را که لولو كردند، من می‌گویم سیستم‌های لولو‌ـ‌ محور، سیستم‌های عوام‌فریبی هستند. این که بگوییم فساد صرفا متجلی شده در آقای فلانی یا در فلان جریان، عوام‌فریبی است.

جلیلی ادامه داد: یكی از اتفاق‌هایی كه باید بیفتد، مبارزه با نوعی از فساد سیاسی است كه متأسفانه در انتخابات توسط یك‌سری از نمادهای اصول‌گرایی نهادینه شده است. كسی كه می‌گوید در شرایطی كه اصلح وجود دارد، شما بیایید به صالح مقبول! رأی بدهید ـ‌كه خودش یك دروغ بزرگ است‌ـ فردا روزی از او بعید نیست كه بگوید در شرایطی كه صالح وجود دارد، شما بیایید به فاسد مقبول رأی بدهید كه افسد رأی نیاورد. یعنی به جای اینكه پیشرفت نظام و مسیر حركت نظام را به سمت رفتن به سوی اصلح طراحی كنیم و پیش ببریم، دقیقاً دارند برعكس عمل می‌كنند كه من به اینها می‌گویم جریانات برانداز "یستَدَلَّ عَلَی ادبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ". یكی از آنها "تَقدیمِ الاَراذِلِ وَ تَأخیرِ الاَفاضِلِ". بعد اینها چه می‌گویند؟ می‏گویند با اینكه می‌دانید ما صلاحیت بالایی نداریم و اصلح نیستیم، بیایید به ما رأی بدهید كه براندازها رأی نیاورند! من می‌گویم تو خودت برانداز هستی. كسی هستی كه داری سلسله مراتب نظام جمهوری اسلامی را جوری می‌چینی كه اصلح در آن حذف شود.

جلیلی، مصلحت را در انتخاب اصلح دانست و گفت: من همیشه یك تعبیر را به كار برده‌ام كه دوپینگ كار پهلوان‌ها نیست. در انتخابات مجلس پنجم ما دوپینگ كردیم و یك‌مقدار دور را از دست كارگزاران گرفتیم، اما سال بعد از آن، دوم خرداد شد.

وی ادامه داد: این‌ها بنیه سیاسی حزب‌الله را نابود می كنند. هاضمه سیاسی بچه حزب‌اللهی‌‌ها را با این فست‌فودها نابود می كنند. مثلا در مشهد شب انتخابات لیست در می‌آید، آقا بروید رأی بدهید. یك لیست پنج تایی می‌دادند، طرف اسم كاندیدا را به زور می‌خواند، بدون شناخت می‌رفت رأی می‌داد. آقا می‌گفت تحلیل كنید، هر چند غلط. اینها می‌گویند تحلیل نكنید هر چند درست! تحلیل نكن، چون ممكن است دچار التقاط و انحراف بشوی! بعد می‌بینی طرف اصلاً قدرت تحلیلش را از دست داده. به‌ مجرد اینكه با حرف جدیدی روبرو می‌شود، یك‎سره خودش را می‌بازد و متأسفانه اینها دارند با قیافه‌های حق به جانب در بعضی نهادها و جاهای دیگر این كار را می‌كنند و این را باید به آنها تذكر داد و نگذاشت كه این كار را بكنند. آقا! یك بار نتیجه گرفتی، دو بار نتیجه گرفتی، دفعه سوم می‌خورد توی دهنت...

جلیلی افزود: اصل قضیه این است. شما باید بنیه فرهنگ سیاسی حزب‌اللهی‌‌ها را ارتقا بدهید و انتخابات بهترین فرصت است. یكی از ملزومات و مقدمات كار این است كه بچه حزب‌اللهی‌‌ها نباید بگذارند هیجان نتیجه، آنها را بگیرد. اگر هیجان نتیجه آنها را بگیرد، كار تمام است.